دنباله‌دار اطلس 3I/ATLAS
در تاریخ 29 اکتبر، دنباله‌دار 3I/ATLAS به نزدیک‌ترین فاصله‌اش از خورشید رسید. این نقطه که «حضیض خورشیدی» نام دارد، در حدود 210 میلیون کیلومتر از خورشید فاصله داشت، یعنی حدود 1.4 برابر فاصلهٔ زمین تا خورشید و در سمتی از خورشید قرار داشت که درست مقابل زمین بود.
به گزارش بیگ بنگ، به همین دلیل، خورشید مانع دید مستقیم ما از این دنباله‌دار شده است. با این حال، گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد این جرم آسمانی دوباره با تلسکوپ‌های زمینی مشاهده شده است. این دنباله‌دار سومین جرم میان‌ستاره‌ای است (به همین دلیل در نام آن از “3I” استفاده شده) که تاکنون در حال عبور از منظومهٔ شمسی ما کشف شده است.
پیشینه‌ای از گمانه‌زنی‌ها دربارهٔ بیگانگان
وقتی دنباله‌دار 3I/ATLAS در 1 ژوئیهٔ 2025 توسط سامانهٔ هشدار سریع اجرام سیارکی(ATLAS) کشف شد، یکی از نخستین پرسش‌هایی که مطرح شد این بود: «آیا ممکن است این موجودات فضایی باشند؟» این نخستین‌باری نیست که چنین پرسشی با هر کشف تازهٔ اخترشناسی مطرح می‌شود. هرچند ممکن است پرسش جالبی به نظر برسد، اما می‌تواند از درک علمی واقعی و شگفت‌انگیز موضوع بکاهد و زمینهٔ انتشار اطلاعات نادرست را فراهم کند.
پیش‌تر هم هنگام کشف دو جرم میان‌ستاره‌ای دیگر — یعنی 1I/ʻOumuamua و دنباله‌دار 2I/Borisov — چنین حدس و گمان‌هایی دربارهٔ «بیگانگان» مطرح شد. در واقع، این نوع گمانه‌زنی فقط به اجرام میان‌ستاره‌ای محدود نیست.
به گفته “لورا نیکول دریسن” محقق فوق دکترا در نجوم رادیویی در دانشگاه سیدنی:« در سال 2019، زمانی که من به عنوان دانشجوی دکتری نخستین مقاله‌ام را دربارهٔ کشف یک منبع نوری رادیویی متغیر در یک سامانهٔ دوتایی نوشتم (که نخستین جرم کشف‌شده توسط تلسکوپ MeerKAT بود که درخشش آن با زمان تغییر می‌کرد)، سردبیر از من خواست اشاره‌ای هم به احتمال موجودات فضایی داشته باشم در حالی که موضوع هیچ ارتباطی با آن نداشت.»
در سال 1967، جوسلین “بل برنل” که آن زمان دانشجوی دکتری بود، نوعی تابش رادیویی تکرارشونده را کشف کرد. او به شوخی آن را LGM 1 (مخفف “Little Green Men” یا «آدم‌فضایی‌های کوچک سبزرنگ») نامید. با این حال، هیچ‌یک از اخترشناسان واقعاً باور نداشتند که منشأ آن بیگانگان است. آنان بیشتر نگران بودند که رسانه‌ها با بزرگ‌نماییِ احتمال موجودات فضایی، تحقیقات علمی را از مسیر اصلی منحرف کنند.
بازدیدکننده‌ای 7 میلیارد ساله
این نگرانی هنوز هم میان اخترشناسان وجود دارد. دنباله‌دار 3I/ATLAS شاید قدیمی‌ترین چیزی باشد که تاکنون در منظومهٔ شمسی دیده‌ایم. منظومهٔ شمسی ما حدود 4.6 میلیارد سال پیش شکل گرفته، در حالی‌که پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد این دنباله‌دار ممکن است بیش از 7 میلیارد سال قدمت داشته باشد.
